Dziś (19.11) w Jastrzębiu-Zdroju odbyło się kolejne posiedzenie Zarządu Związku. W jego trakcie zostały omówione zasady ustalania wynagrodzeń samorządowych, inicjatywy podjęte przez Związek w ostatnim czasie, zwłaszcza w zakresie ochrony powietrza. Nie zabrakło też kwestii, które wynikają z procesu sprawiedliwej transformacji województwa śląskiego oraz sytuacji na rynku paliw i energii.
Posiedzenie rozpoczęła Anna Hetman, Prezydent Jastrzębia-Zdroju, krótko odnosząc się do aktualnych samorządowych problemów, zwłaszcza w kontekście Polskiego Ładu.
W pierwszej części spotkania odbyła się dyskusja na temat zasad ustalania wynagrodzeń samorządowych. Wziął w niej udział Krzysztof Nowak, Dyrektor Wydziału Nadzoru Prawnego Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Zarząd Związku przyjął też stanowiska w sprawie:
- przepisów związanych z organizacją opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 oraz nadzorem nad placówkami świadczącymi tę opiekę;
- potrzeby pilnej zmiany art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych;
Problemy w zakresie nadzoru nad placówkami
W pierwszym stanowisku Zarząd Związku zwraca uwagę, że w toku realizacji zadań w zakresie organizacji i funkcjonowania instytucjonalnej opieki nad małymi dziećmi samorządy lokalne napotykają na szereg problemów, będących efektem niewłaściwych przepisów regulujących ten zakres zadań własnych gmin.
Problemy te zostały zdiagnozowane w szczególności w trakcie sprawowania przez gminy nadzoru nad placówkami świadczącymi opiekę nad dziećmi w wieku do lat 3 – podkreśliła Krystyna Siejna, Zastępca Przewodniczącego Związku, która prezentowała główne tezy zawarte w dokumencie.
W przyjętym stanowisku samorządowcy sformułowali konkretne uwagi i problemy związane z funkcjonowaniem żłobków, klubów dziecięcych i dziennych opiekunów oraz propozycje zmian legislacyjnych w tym zakresie.
Nierówności w dostępie do świadczeń pielęgnacyjnych
Z kolei w stanowisku w sprawie potrzeby pilnej zmiany art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych samorządowcy czytamy, że artykuł 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 111 z późn. zm.) stanowi, że świadczenie pielęgnacyjne z tytułu niepodejmowania lub rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą niepełnosprawną przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia. Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje natomiast w przypadku opieki nad osobą, której niepełnosprawność powstała w wieku późniejszym.
W związku z powyższym prawo do tego świadczenia (aktualnie w wysokości 1971,00 zł) przysługuje tylko rodzicom / opiekunom tych osób niepełnosprawnych, których niepełnosprawność powstała w określonym ustawowo wieku. Opiekunowie osób niepełnosprawnych, które nie spełniają ww. kryterium wiekowego, tych uprawnień nie nabywają. Tym samym istnieje nierówność w dostępie do świadczeń pielęgnacyjnych z uwagi na kryterium wiekowe osoby niepełnosprawnej.
Trybunał Konstytucyjny w wyroku wydanym w dniu 21 października 2014 r. (sygn. akt K38/13 Dz.U. z 2014 r. poz. 1443) orzekł, że: „Art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych, w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP”.
W komunikacie wydanym przez Trybunał Konstytucyjny widnieje zapis, że wykonanie wyroku Trybunału wymaga podjęcia niezbędnych oraz niezwłocznych działań ustawodawczych prowadzących do przywrócenia równego traktowania opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych. Jednak do chwili obecnej wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie został wykonany.
Powstałą lukę prawną zaczęły wykorzystywać wyspecjalizowane firmy, które chcąc czerpać zyski, oferują osobom niepełnosprawnym i ich rodzinom odpłatną pomoc w uzyskaniu świadczenia w przypadku, kiedy do niepełnosprawności doszło w wieku dorosłym – powiedział Adam Neumann, Prezydent Gliwic, członek Zarządu Związku, wnioskodawca stanowiska.
Firmy te pomagają zebrać stosowne dokumenty oraz przygotować odwołanie skierowane do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, co w większości przypadków kończy się pozytywnym rozstrzygnięciem sprawy i przyznaniem świadczenia. Od rodzin, których sprawa rozstrzygnęła się na ich korzyść, pobiera się wysoką opłatę jednorazową lub miesięczną prowizję od każdego świadczenia.
Od ponad 6 lat rodzice i opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych oczekują na zmianę wadliwego przepisu ustawy o świadczeniach rodzinnych. Z uwagi na poszanowanie zasady równości obywateli wobec prawa oraz mając na uwadze szerokie działania Rządu RP w zakresie polityki prorodzinnej, której celem jest dobro rodziny, a także ochronę godności każdego człowieka, ponownie apelujemy o podjęcie wszelkich niezbędnych działań i pilną realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego – podsumowują samorządowcy w stanowisku.
Przyjęte podczas posiedzenia Zarządu Związku stanowiska zostaną opublikowane w najbliższych dniach.
Będą stanowiska w sprawie transformacji regionu i cen energii
Dużo uwagi w dyskusji Zarząd Związku poświęcił kwestiom sprawiedliwej transformacji województwa śląskiego oraz sytuacji na rynku paliw i energii z perspektywy odbiorców, jakimi są samorządy lokalne. W tych sprawach aktualnie są przygotowywane stanowiska, które zostaną przedstawione i poddane pod głosowanie na początku grudnia podczas sesji Zgromadzenia Ogólnego.
Zarząd Związku omówił też następujące kwestie:
- wniosek dotyczący potrzeby zwiększenia wysokości wpływów z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska dla gmin, które posiadają na swoim terenie instalacje do spalania paliw alternatywnych;
- wniosek dotyczący potrzeby ponowienia postulatów dotyczących konieczności zmiany ustawy o elektromobilności i paliwach alternatywnych, zawartych m.in. w stanowiskach Zarządu Związku z 2020 r. i 2021 r.
W ostatniej części posiedzenia Witold Magryś, Dyrektor biura Związku przedstawił aktualne i planowane w najbliższym czasie działania Związku. Odniósł się m.in. do inicjatywy informacyjnej w zakresie uchwały antysmogowej i zbliżających się terminach kontroli – o czym ostatnio informowaliśmy pod hasłem „Zegar smogowy tyka coraz głośniej”.
