W dn. 28 października br. na terenie Zabytkowej Kopalni Ignacy w Rybniku odbyła się konferencja organizowana przez Miasto Rybnik i Polski Alarm Smogowy – „Polska na drodze do czystego powietrza – sukcesy i wyzwania”. Śląski Związek Gmin i Powiatów objął to wydarzenie patronatem.
W konferencji wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, prezydenci miast, przedstawiciele gmin i powiatów, alarmów smogowych, eksperci oraz ekodoradcy.
Podczas konferencji zostały omówione dotychczasowe osiągnięcia w zakresie działań na rzecz poprawy jakości powietrza oraz wyzwania, z jakimi w tym obszarze wciąż mierzą się samorządy na Śląsku i w całej Polsce. Przedstawiono, w jakim stopniu na poprawę stanu powietrza w Polsce miały wpływ działania antysmogowe, a na ile poprawa jest wynikiem zmian średniej rocznej temperatury. Wyraźnie wybrzmiała również konkluzja, że mimo znaczących sukcesów w walce ze smogiem, jeszcze wiele pozostało do zrobienia w celu osiągnięcia norm jakości powietrza wskazanych przez WHO.
W ramach programu konferencji odbyły się także panele dyskusyjne. Pierwszy, poświęcony przyszłości programu „Czyste Powietrze” – z udziałem obecnego i byłych Prezesów Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: Roberta Gajdy oraz dwóch jego poprzedników, Piotra Woźnego i Jana Rączki. Z kolei o roli samorządów i administracji rządowej w działaniach mających na celu poprawę jakości powietrza dyskutowali prezydenci miast: Rybnika – Piotr Kuczera, Przewodniczący ŚZGiP i Krakowa – Aleksander Miszalski oraz wiceminister Klimatu i Środowiska Krzysztof Bolesta i członkini zarządu województwa śląskiego, Joanna Bojczuk.
Podsumowaniem pierwszego dnia konferencji było przedstawienie przez Przewodniczącego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów, Prezydenta Rybnika Piotra Kuczerę postulatów samorządów skierowanych do strony rządowej.
Postulaty samorządów:
1. Czyste Powietrze – budynki jednorodzinne
- zapewnienie ciągłego i nieprzerwanego funkcjonowania programu, który pomaga gospodarstwom domowym w modernizacji energetycznej budynków i stanowi kluczowe narzędzie walki ze smogiem
- znaczące usprawnienie obsługi beneficjentów przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- uruchomienie systemu operatorów wspierający gospodarstw domowe zagrożone ubóstwem energetycznym
2. Fundusz Termomodernizacji i Remontów – budynki wielorodzinne
- zwiększenie środków na wsparcie modernizacji energetycznej budynków wielorodzinnych w ramach FTiR
- utworzenie w ramach FTiR programu dla modernizacji budynków zabytkowych i historycznych
3. Krajowe regulacje antysmogowe
- wprowadzenie norm jakości węgla umożliwiających spełnienie wymagań emisyjnych dla urządzeń eko-projektu
- wprowadzenie norm jakości dla biomasy spalanej w urządzeniach eko-projektu
- regularne kontrole inspekcji handlowej i UOKiK na rynku paliw stałych (składy opału) i sprzedawców urządzeń grzewczych na paliwa stałe – może konkretniej: kotłów, ogrzewaczy pomieszczeń i pomp ciepła
4. Wzmocnienie wdrażania uchwał antysmogowych i programów ochrony powietrza
- określenie ogólnokrajowych wytycznych do wdrażania uchwał antysmogowych (na bazie doświadczeń województwa śląskiego) – wytyczne do kontroli, a nie do wdrażania
- stworzenie przez NFOŚiGW programu wspierającego tworzenie gminnych punktów doradztwa energetycznego
5. Wsparcie dla miast tworzących strefy czystego transportu
- utworzenie programu wsparcia finansowego dla miast, które są zobligowane do tworzenia
6. Usprawnienie funkcjonowania CEEB
- zapewnienie gminom dostępu do raportów o strukturze ogrzewania budynków
- uzupełnienie CEEB o inwestycje finansowane z Programu Czyste Powietrze i innych programów wspierających modernizację energetyczną budynków
- umożliwienie monitorowania postępów wymiany kotłów i dostosowania do wymogów uchwał antysmogowych
7. Usprawnienie działań Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w ramach kontroli emisji zanieczyszczeń pochodzących z przemysłu.
8. Zwiększenie liczby stacji monitorujących jakość powietrza.
Konferencja trwa jeszcze dziś, tj. 29 października – drugi dzień jest poświęcony wyzwaniom związanym z termomodernizacją budynków zabytkowych. W ramach wizyty studyjnej zostaną zaprezentowane konkretne inwestycje zrealizowane na terenie Rybnika.
Poza Śląskim Związkiem konferencję objęli swoim patronatem: Minister Klimatu i Środowiska, Marszałek Województwa Śląskiego oraz Konsulatu Generalny RP w Ostrawie.
Zdjęcia: Urząd Miasta Rybnika, rybnik.com.pl
