W dn. 18 maja 2018 r. – na zaproszenie p. Andrzeja Dziuby, Prezydenta Miasta Tychy – odbyła się w Tychach XLIV sesja Zgromadzenia Ogólnego Śląskiego Związku Gmin i Powiatów (regionalnej organizacji samorządu lokalnego województwa śląskiego). W XLIV sesji Zgromadzenia Ogólnego wziął udział p. Wojciech Saługa, Marszałek Województwa Śląskiego oraz p. Wojciech Litewka, Dyrektor Delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Katowicach. W XLIV sesji Zgromadzenia Ogólnego uczestniczyło 86 delegatów – prezydentów, starostów, burmistrzów, wójtów (lub zastępców), reprezentujących 133 gminy i powiaty członkowskie Związku.
Podczas obrad p. Zygmunt Frankiewicz, Prezes Związku Miast Polskich, Prezydent Miasta Gliwice, Członek Zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów przedstawił informację na temat projektu ustawy o jawności życia publicznego. Natomiast p. Wojciech Litewka, Dyrektor Delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Katowicach omówił stan przygotowań do organizacji wyborów samorządowych, a następnie zgromadzeni delegaci gmin i powiatów debatowali nt. organizacji najbliższych wyborów samorządowych w kontekście ostatniej nowelizacji Kodeksu wyborczego. Zwrócono uwagę na to, iż zmiany te ograniczyły rolę jst w procesie przygotowania wyborów samorządowych. Jednocześnie – ze względu na duże ryzyko wystąpienia problemów natury techniczno-organizacyjnej podczas wyborów – to właśnie samorządy lokalne mogą zostać obarczone odpowiedzialnością za ewentualne nieprawidłowości w tym zakresie. Podkreślono też, że wątpliwości związane z nowelizacją Kodeksu wyborczego były wielokrotnie zgłaszane przez środowisko samorządowe od początku prac legislacyjnych. W stanowisku przyjętym przez Zgromadzenie Ogólne poświęconym tej sprawie wyrażono potrzebę przeprowadzenia przez Parlament RP pilnej nowelizacji ww. ustawy.
Jednym z tematów podjętych podczas Zgromadzenia Ogólnego Związku była kwestia dot. tworzenia warunków prowadzenia polityki mieszkaniowej w Polsce. Następujące w ostatnim czasie zmiany prawne w tej sferze, związane są z przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Samorządowcy w tym zakresie pozytywnie ocenili poszerzenie możliwości uzyskania dofinansowania inwestycji mieszkaniowych (w tym także przez gminy, spółki gminne lub spółki z udziałem gminy), co w praktyce przyczyni się do uproszczenia wymogów otrzymania takiego wsparcia. Niemniej jednak przepisy zawarte w ustawie o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego budzą niepokój samorządów lokalnych. Zastrzeżenia te odnoszą się m.in. do rozszerzenia odpowiedzialności gmin za niedostarczenie lokali socjalnych oraz tworzenia nowych obszernych obowiązków po stronie gmin, w szczególności w postaci badania oświadczeń majątkowych. Podkreślono też, że na etapie prac legislacyjnych w omawianym zakresie wycofano się z postulowanego od wielu lat ograniczenia „dziedziczenia” najmu lokali komunalnych. W obliczu niezaspokojonych potrzeb mieszkaniowych innych osób oczekujących na lokal komunalny taki stan rzeczy budzi wątpliwości.
Zgromadzeni delegaci zwrócili także uwagę na konieczność poprawy niezawodności przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej i gazu. Stwierdzono, że stan infrastruktury technicznej firm energetycznych oraz zaopatrzenia w gaz ziemny odbiorców zlokalizowanych na terenie woj. śląskiego są zróżnicowane. Można wskazać obszary, które odznaczają się zadowalającą infrastrukturą, jak i miejsca, w których powinny zostać przeprowadzone pilne inwestycje. W opinii włodarzy gmin i powiatów pożądane byłoby, aby przedsiębiorstwa energetyczne podejmowały decyzje dot. konkretnych działań inwestycyjnych, konsultując je w trybie roboczym bezpośrednio z samorządami. Wskazana jest też lepsza jakość planowania inwestycji energetycznych, a w szczególności rozpoczynanie prac nad dokumentacją budowlaną z większym wyprzedzeniem.
Ważnym tematem w trakcie XLIV sesji była aktualna sytuacja w systemie ochrony zdrowia. Zgromadzeni delegaci wskazali, iż jedną z przyczyn niewydolności służby zdrowia jest jej niedofinansowanie przy jednoczesnym nieracjonalnym jak dotąd wykorzystywaniu środków finansowych. Podkreślono znaczenie uregulowania dostępu do środków publicznych dla podmiotów prywatnych oraz fakt, iż szpitale publiczne ponoszą ciężar szeregu obowiązków związanych m.in. z zabezpieczeniem całodobowym czy leczeniem ciężkich przypadków, od czego zwolnione są szpitale niepubliczne. Przedstawiciele samorządów lokalnych stwierdzili w stanowisku, że wprowadzony Podstawowy System Zabezpieczenia i utworzona sieć szpitali nie spowodowały zmiany zasad wyceny świadczeń. Niedoszacowane wyceny większości procedur medycznych pozostają nadal główną kwestią wpływającą na brak bilansowania się szpitali publicznych. Innym, równie istotnym czynnikiem wpływającym na jakość systemu ochrony zdrowia w Polsce jest sposób wynagradzania całego personelu medycznego, który aktualnie nie jest wystarczający. Zaznaczają się nierówności płacowe i coraz większy niedobór kadry pielęgniarskiej na rynku pracy.
Zgromadzenie Ogólne Związku w trakcie XLIV sesji przedyskutowało i przyjęło stanowiska w następujących – istotnych dla regionu oraz samorządu lokalnego – kwestiach:
1) w/s organizacji najbliższych wyborów samorządowych;
2) w/s prowadzenia polityki mieszkaniowej po przyjęciu ustawy o zmianie ustawy
o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni
i domów dla bezdomnych, ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz niektórych innych ustaw;
3) w/s potrzeby uporządkowania kwestii pozyskiwania danych dot. usług publicznych
w ramach systemu informacyjnego Państwa;
4) w/s poprawy niezawodności przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej, cieplnej i gazu;
5) w/s aktualnego funkcjonowania systemu Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców;
6) w/s potrzeby nowelizacji przepisów ustawy Prawo łowieckie w zakresie szacowania szkód wyrządzonych przez zwierzęta łowne w uprawach i płodach rolnych;
7) w/s aktualnych problemów w systemie ochrony zdrowia;
8) w/s sprawie obniżenia wynagrodzeń pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru i
powołania.
